راه هایی برای درمان سوختگی
درمان سوختگی روش های مختلفی دارد که به نسبت هر یک از انواع آن متفاوت است.
به عنوان مثال برای درمان سوختگی‌های جزئی تنها کافی است محل سوختگی را خنک کنید. سپس باید محل سوختگی را تمیز کنید. سلامتی و بهداشت به بهبودیافتن هرچه سریع تر سوختگی کمک میکند. اگر محل سوختگی، تاول زده است، آن‌ها را نترکانید. این تاول‌ها معمولاً چند روز بعد، از بین می‌روند.
اما برای درمان سوختگی‌های جدی باید به دکتر جراحی پلاستیک، ترمیمی و سوختگی مراجعه شود. با کمک پزشکی در زندگی میتوان هرچه زودتر پوست آسیب دیده را التیام بخشید. موفقیت در زندگی وابسته به داشتن اطلاعات ارزشمند از علم روز است.
انواع سوختگی
درجات سوختگی از نظر شدت آن، سه نوع اصلی دارد:
- سوختگی درجه اول: قرمزی پوست بدون ایجاد تاول
- سوختگی درجه دوم: ایجاد تاول و کمی ضخیم‌شدن پوست
- سوختگی درجه سوم: ضخیم‌شدن گسترده پوست با ظاهر سفید و چرمی
همچنین علاوه بر سه نوع اصلی، یک نوع دیگر سوختگی هم با عنوان سوختگی درجه ۴ وجود دارد که خیلی شدید بوده و علاوه بر علائم درجه سوم، درگیری تاندون‌ها و استخوان‌ها را هم به‌همراه دارد.
سوختگی درجه یک
سوختگی درجه اول، سوختگی سطحی هم نامیده می‌شود، زیرا تنها روی لایه‌های پوستی تأثیر می‌گذارد. درمان نوع درجه اول معمولاً ۷ تا ۱۰ روز زمان می‌برد و جای زخم هم باقی نمی‌ماند.
علائم سوختگی درجه اول
- درد
- قرمزی
- التهاب جزئی یا تورم
- خشکی و پوسته پوسته‌شدن در مرحله بهبودی سوختگی
اگر ناحیه وسیعی از پوست سوخته باشد یا ناحیه سوختگی روی صورت، زانو، مچ پا، شانه، ستون فقرات و … باشد، باید به دکتر سوختگی مراجعه کنید. البته در اکثر موارد سوختگی‌های درجه اول در خانه قابل درمان هستند.
درمان سوختگی درجه اول عبارت است از:
- فرو بردن زخم در آب سرد به مدت ۵ دقیقه
- مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از لیدوکائین
- استفاده از پماد آنتی بیوتیک و پانسمان روی ناحیه آسیب‌دیده
سوختگی درجه دو
سوختگی درجه ۲ جدی‌تر از درجه یک هستند و آسیب بیشتری به بدن می‌زنند. در این نوع سوختگی، دوست به‌شدت قرمز و متورم می‌شود و شاهد تاول‌های پوستی هم خواهیم بود. از آنجایی که این زخم‌ها، حساس هستند، باید زخم را تمیز نگه‌داشت و آن را به‌درستی پانسمان کرد تا عفونت ایجاد نشود. در اکثر موارد سوختگی‌های درجه دو طی دو هفته بهبود می‌یابند؛ اما در برخی موارد ممکن است سه هفته هم زمان ببرد. غالباً جای زخم این نوع سوختگی باقی نمی‌ماند؛ اما ممکن است رنگ پوست تغییر یابد.
درمان سوختگی خفیف درجه دو عبارت است از:
- فرو بردن زخم در آب سرد به مدت ۱۵ دقیقه
- مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن
- استفاده از کرم آنتی بیوتیک برای تاول‌ها
اگر سوختگی ناحیه وسیعی از پوست مانند کشاله ران، صورت، دست‌ها و … را دربربگیرد، باید خیلی سریع به پزشک متخصص و دکتر پوست مراجعه کنید.
سوختگی درجه سه
سوختگی درجه ۳ بسیار شدید هستند. این نوع سوختگی آسیب زیادی را روی پوست ایجاد میکند. برخی تصور می‌کنند این نوع سوختگی، درد زیادی دارد؛ اما باید بگوییم در این درجه از سوختگی ممکن است حتی اعصاب فرد از بین برود و هیچ دردی احساس نکند. به همین دلیل در این نوع سوختگی‌ها باید خیلی سریع به پزشک مراجعه شود تا درمان سوختگی تحت نظر پزشک متخصص انجام بگیرد.
علائم سوختگی درجه سه
- مومی و سفیدشدن پوست
- زغالی‌شدن رنگ پوست
- قهوه‌ای تیره‌شدن رنگ پوست
- چرمی و برجسته‌شدن بافت پوست
- ایجاد تاول
پنج روش خانگی برای درمان سوختگی
1- استفاده از سیب زمینی برای درمان سوختگی
نخستین روش درمانی در فهرست دارو‌های خانگی طبیعی برای سوختگی استفاده از سیب‌زمینی است. سیب‌زمینی خام خواص تسکین‌دهنده دارد و مانع از تحریک شدن پوست می‌شود و به این ترتیب می‌تواند به کاهش احتمال تشکیل یک تاول ناخوشایند و تسکین درد کمک کند. این درمان برای سوختگی جزئی پوست بسیار مفید است.
روش انجام کار این درمان خانگی سوختگی
– در مرحله‌ی اول، سیب‌زمینی خام به صورت نازک برش می‌دهید.
– بعد برش‌های سیب‌زمینی را روی سوختگی و در اطراف آن قرار بدهید.
– در حالی که سیب‌زمینی خام را روی قسمت سوخته مالش می‌دهید، دقت کنید که قرار نیست بیش از اندازه روی آن فشار وارد کنید، و اجازه بدهید این برش‌ها بمانند تا زمانی که آب‌شان در سراسر قسمتی که سوخته‌است، آزاد شود.
– برای این‌که بهترین نتیجه را بگیرید بهتر است این روش درمانی را بلافاصله پس از رخ دادن سوختگی انجام بدهید.
– اگر احساس می‌کنید لازم است، می‌توانید این درمان تکرار کنید.
2- استفاده از آب سرد برای درمان سوختگی
درمان دوم در فهرست دارو‌های خانگی موثر برای سوختگی استفاده از آب سرد است. آب سرد در درمان و ممانعت از گسترش سوختگی‌های بزرگ به قسمت‌های دیگر بسیار مفید است.
برای استفاده از آب سرد به ترتیب زیر عمل کنید:
– برای رهایی فوری از سوختگی، منطقه‌ی سوخته را به مدت حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه زیر شیر آب سرد بگیرید.
– روش دیگر این است که روی مناطق آسیب دیده خود به مدت چند دقیقه کمپرس سرد بگذارید و این روند را ۳ تا ۴ بار در روز تکرار کنید تا از شر سوختگی خلاص شوید.
– به یاد داشته باشید که به جای آب از تکه‌های یخ استفاده نکنید چرا که می‌تواند در مقابل جریان خون مقاومت کند و باعث آسیب به بافت‌های ظریف شود.
– شما همچنین می‌توانید از شیر سرد استفاده کنید و دستورالعمل بالا را برای از بین بردن سوختگی دنبال کنید.
3- استفاده از عسل برای درمان سوختگی
عسل در بهبود سوختگی بسیار موثر است. این ماده‌ی خوراکی برای ضد عفونی کردن زخم‌ها استفاده می‌شود و به عنوان یک عامل تسکین‌دهنده عمل میکند. هنگامی که شما عسل را روی سوختگی‌های‌تان استعمال کنید، می‌تواند مایعات داخل بافت‌ها را از بین ببرد و منطقه‌ی سوخته خود را پاکسازی کند.
برای استفاده از عسل جهت درمان سوختگی می‌توانید به ترتیب زیر عمل کنید:
– شما می‌توانید عسل را به طور مستقیم روی قسمت سوخته‌ی پوست بمالید.
– اجازه بدهید عسل روی قسمت سوخته بماند.
– روش دیگر این است که می‌توانید عسل را روی گاز پانسمان قرار بدهید. سپس آن را به طور مستقیم روی سوختگی‌تان بگذارید.
– اجازه بدهید به مدت ۲ تا ۳ ساعت بماند.
– یادتان باشد که بانداژ را سه یا چهار بار در روز عوض کنید.
– شما باید این کار را به طور منظم انجام بدهید تا سوختگی به سرعت التیام بیابد.
4- استفاده از آلوئه ورا برای درمان سوختگی
آلوئه‌ورا به عنوان یکی از قدیمی‌ترین دارو‌های خانگی برای درمان این عارضه شناخته شده‌است. این گیاه دارای خواص قابض و ضد درد است و به همین دلیل به درمان سریع این عارضه کمک میکند.
روش انجام کار:
– در مرحله‌ی اول، باید سوختگی خود را با سرکه یا آب سرد شستشو دهید.
– بعد ۱ یا ۲ برگ تازه‌ی آلوئه‌ورا بردارید.
– برگ‌ها را فشار دهید و ژل داخل آن‌ها را خارج کنید.
– سپس به طور مستقیم این ژل را روی سوختگی‌تان بگذارید.
– باید اجازه بدهید ژل مدتی همان‌جا بماند چرا که اثر خنک‌کننده دارد و سوختگی را به سرعت درمان میکند.
– اگر برگ آلوئه‌ورای تازه نداشتید، می‌توانید از داروخانه کرمی بخرید که ماده‌ی تشکیل‌دهنده‌ی اصلی‌اش آلوئه‌ورا است. شما می‌توانید این کرم را روی سوختگی‌تان بمالید.
– شما باید این فرآیند را تکرار کنید تا سوختگی‌تان به سرعت التیام بیابد.
5- استفاده از ماست برای درمان سوختگی
در فهرست دارو‌های خانگی طبیعی برای سوختگی، ماست به عنوان یک پادزهر برای سوختگی شناخته شده‌است. این ماده‌ی خوراکی دارای خواص خنک‌کننده است و پوست سوخته را آرام میکند تا به سرعت درد را از بین ببرد.
برای استفاده از ماست جهت درمان خانگی سوختگی پوست می‌توانید طبق دستور زیر عمل کنید:
–در مرحله‌ی اول، ۱ فنجان ماست آماده کنید.
– بعد ماست را به طور مستقیم روی پوستی که دچار سوختگی شده بمالید.
– اجازه بدهید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بماند.
– سپس قسمت آسیب‌دیده‌ی پوست را به آرامی با آب تمیز شستشو دهید تا از درد رهایی بیابید.
– بهتر است که از ماست ساده استفاده کنید.
– شما باید این فرآیند را به منظور کاهش سوختگی تکرار کنید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در شرایط زیر به دکتر سوختگی مراجعه کنید:
- سوختگی صورت
- استنشاق دود یا بخار داغ
- سوختگی اندام‌های تناسلی
- سوختگی‌های بزرگ یا عمیق
- سوختگی دست همراه با تاول
- سوختگی پوست همراه با تاول
- دچار شوک‌شدن فرد حادثه‌دیده
- سوختگی ناشی از مواد شیمیایی و الکتریکی
- سوختگی اطفال زیر ۵ سال، زنان باردار و افراد مسن
- سابقه بیماری مهمی مانند بیماری قلبی، ریوی، کبدی یا دیابت در فرد حادثه‌دیده
علائم دیگری هم هستند که ممکن است دیرتر به وجود آیند؛ اما با به وجود آمدن آن‌ها باید به پزشک مراجعه شود. این علائم عبارت‌اند از:
- سرفه
- گلودرد
- تنفس دشوار