قارچ ناخن چیست و چگونه درمان میشود؟
قارچ ناخن یکی از انواع عفونتهای شایع به شمار میرود. بیماری قارچ به شکل لکههای زرد قهوهای یا سفید زیر نوک ناخن پا یا دست ظاهر میشود.
برحسب شدت عفونت قارچی، رنگ ناخن نیز عوض میشود و گاهی علت زردی ناخن قارچ است. از جمله ویژگیهای ناخنهای قارچی ضخامت بیشتر و لبههای خرد شدهشان است.
قارچ ممکن است یک یا چند ناخن را همزمان درگیر کند، بنابراین جلوگیری از پیشروی آن بسیار مهم است. امروز برای درمان قارچ ناخن دست و پا روشهای بی شمار و موثری وجود دارد که میتوانید با استفاده از پزشکی در زندگی ، این عارضه را درمان کنید.
چه کسانی در معرض ابتلا به قارچ زیر ناخن هستند؟
علل مختلفی برای این عفونت وجود دارد. هر علتی درمان مخصوص به خود را دارد. اگرچه بسیاری از علل عفونت قارچی ناخن قابل پیشگیری هستند، برخی از عوامل خطر، احتمال ابتلا به آن را افزایش میدهند. این عوامل خطر ساز عبارتاند از:
- ابتلا به دیابت
- بیماری که باعث گردش خون ضعیف میشود
- سنین بالای ۶۵ سال
- استفاده از ناخن مصنوعی
- شنا در یک استخر عمومی
- وجود آسیب ناخن
- داشتن آسیب پوستی در اطراف ناخن
- وجود رطوبت طولانی مدت در انگشتان دست یا پا
- ضعف سیستم ایمنی
- استفاده از کفشهای پنجه بسته مانند کفش تنیس یا چکمه
عفونت ناخن در مردان بیشتر از زنان رخ میدهد. و این عفونت در بزرگسالان بیشتر از قارچ ناخن در کودکان دیده میشود. اگر یکی از اعضای خانواده شما اغلب به این نوع عفونتهای قارچی مبتلا میشود، احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده به آنها نیز بیشتر است.
افراد مسن در معرض خطر بالایی برای ابتلا به عفونت قارچی ناخن هستند زیرا گردش خون ضعیفتری دارند. همچنین با افزایش سن، ناخنها کندتر رشد کرده و ضخیمتر میشوند.
علائم قارچ ناخن چیست؟
عفونت قارچی میتواند بخشی از ناخن، کل ناخن یا چند ناخن را درگیر کند. علائم شایع این عفونت عبارتند از:
- ضخیم شدن پوسته ناخن
- تغییر رنگ ناخن
- شکننده بودن ناخن یا ناهموار بودن سطح آن
- تغییر شکل ناخن
- جدا شدن ناخن از بستر
- بوی ناخوشایند
عوارض قارچ ناخن
عفونت شدید قارچی ممکن است دردناک باشد و باعث آسیب دائمی ناخنها شود. اگر سیستم ایمنی به دلیل مصرف دارو، ابتلا به دیابت یا سایر موارد سرکوب شده باشد، عفونت قارچی میتواند به عفونتهای جدی دیگری منجر شود. که علاوه بر ناخن سایر نقاط بدن را هم درگیر میکنند.
زمان مراجعه به پزشک
اگر خودمراقبتی در از بین بردن قارچ ناخن موثر نبود، بهتر است نزد پزشک بروید. همچنین در موارد زیر باید با پزشک مشورت کنید:
- به دیابت مبتلا هستید.
- اطراف ناخن خونریزی میکند.
- اطراف ناخن متورم شده است یا درد میکند.
- برای راه رفتن مشکل دارید.
راهکارهای درمان و رفع قارچ ناخن
برای از بین بردن این بیماری میتوان هم از درمان خوراکی و هم از درمان موضعی استفاده کرد. اطلاعات پزشکی روزمره در هنگام بیماری به ما کمک شایانی میکند. درمان خوراکی معمولاً با داروهایی مانند تربینافین یا فلوکونازول انجام میشود که به صورت سنتی برای درمان قارچ ناخن تجویز میشود و این روش اغلب مؤثر است.
اما برخی از عوارض جانبی آن مانند ناراحتی معده و سرگیجه باعث میشود تا افراد درمانهای موضعی خانگی را امتحان کنند، در ادامه به برخی از این درمانها اشاره میکنیم.
Vicks VapoRub
یک پماد موضعی است و برای سرکوب سرفه از آن استفاده میشود اما به دلیل داشتن ترکیبات فعالی همچون روغن کافور و روغن اکالیپتوس ممکن است به رفع این بیماری کمک کند. برای استفاده باید حداقل یکبار در روز مقدار کمی از آن را روی منطقه آسیب دیده بمالید.
عصاره اسنکروت
عصاره اسنکروت یک ضد قارچ است که از خانواده گیاه گل آفتابگردان تهیه میشود. در یک مطالعه در سال 2008 نشان داده شده است که این عصاره درمان مؤثری برای قارچ ناخن پا دارد. ماه اول هر سه روز، ماه دوم هر دو هفته و ماه سوم هر یک ماه در منطقه آسیب دیده مورد استفاده قرار گیرد.
روغن پونه کوهی
روغن پونه کوهی شامل تیمول است که طبق تحقیقی در سال 2016 ثابت شد خاصیتی ضد قارچی و ضد باکتریایی دارد. برای از بین بردن این عفونت باید روزانه دو بار با یک پنبه کوچک آغشته به این روغن محل آسیب دیده را مرطوب کنید. بعضی افراد برای تأثیر بیشتر روغن پونه کوهی آن را با روغن درخت چای ترکیب کرده و روزانه 2 بار مورد استفاده قرار میدهند.
عصاره برگ زیتون
اولوروپئین ماده فعال عصاره برگ زیتون بوده که دارای خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ است، همچنین خاصیت تقویت سیستم ایمنی را دارد. میتوان عصاره برگ زیتون را به صورت مستقیم بر روی قارچهای ناخن گذاشت و یا کپسول آن را به صورت خوراکی مصرف کرد. در صورت استفاده خوراکی حتماً همراه با وعدههای غذایی و با آب فراوان مصرف شود.
سرکه
یکی از روشهای درمان این بیماری در طب اسلامی و سنتی مصرف سرکه است. در این مورد تنها شواهد حکایتی وجود دارد و هیچ مطالعهای درمورد این ماده غذایی انجام نگرفته است. گروهی از افراد با سابقه قارچ ناخن عنوان میکنند که با مصرف سرکه موفق به برطرف کردن این مشکل در ناخن شدهاند. البته نباید ناگفته بماند که مصرف سرکه برای قارچ یک روش ایمن خانگی است و امتحان کردنش ضرری ندارد.
برای اینکه ببینیم درمان این بیماری با سرکه امکان پذیر است، لازم است از حمام سرکه استفاده کنیم. در این روش باید هر روز دو قسمت آب و یک قسمت سرکه را ترکیب کنید و ناخن یا ناخنهای درگیر به قارچ را 20 دقیقه داخل آن نگه دارید.
سیر
امکان دارد که سیر نیز بتواند در رفع قارچ موثر باشد. سیر صدها خاصیت در خود نهفته دارد و اگر بتواند این تاثیر را هم داشته باشد، خیلی عجیب نیست. در یک بررسی که سال 2009 انجام گرفته اثبات شده که سیر خاصیت ضدقارچی و ضد میکروبی دارد، بنابراین میتواند در برطرف کردن قارچ ناخن نیز موثر واقع شود.
برای درمان قارچ ناخن با سیر، چند حبه سیر را خرد و پوره کنید. سپس مرهم بدست آمده را هر روز به مدت 30 دقیقه روی ناخن درگیر به قارچ بمالید. همچنین میتوانید از کپسول سیر برای اینکار استفاده کنید. کپسول سیر را طبق دستور سازنده مصرف کنید تا به نتیجه مورد نظر دست پیدا کنید.
درمان قارچ ناخن با تنظیم رژیم غذایی
احتمالاً تعجب میکنید اگر کسی به شما بگوید برای درمان این بیماری باید رژیم غذاییتان را تغییر دهید. اما آنچه که کاملاً روشن است ارتباط محکم بین رژیم غذایی و سلامتی و بهداشت بدن است. هرچه مواد غذایی که میل میکنید سالمتر باشند، بدن شما شانس بیشتری برای قویتر شدن و مبارزه با باکتریها و قارچها خواهد داشت. بنابراین وقتی سیستم ایمنیتان قویتر شود، ریسک ابتلا به قارچ ناخن دست و پا در شما کاهش پیدا میکند.
با مصرف مواد غذایی زیر میتوانید نیاز بدنتان برای قویتر شدن و رفع این مشکل را تامین کنید:
- ماست غنی از پروبیوتیک
- آهن کافی برای جلوگیری از شکنندگی ناخنها
- رژیم غذایی سرشار از اسیدهای چرب ضروری
- پروتئین کافی برای حمایت از رشد مجدد ناخن
- غذاهای سرشار از کلسیم و ویتامین D همچون محصولات لبنی کم چرب
کلام پایانی
گاهی اوقات، درمان عفونت قارچ ناخن دشوار است و ممکن است دور اول دارو درمانی کارساز نباشد. تا زمانی که ناخن جدیدی که عاری از عفونت باشد رشد نکند، نمیتوان عفونت ناخن را درمان کرد. در موارد شدید، ممکن است آسیب دائمی به ناخن وارد شود و مجبور به برداشتن آن شوید.
درمان به موقع این بیماری با داشتن اطلاعات ارزشمند برای همه افراد، به خصوص بیماران دیابتی، ضروری است. افراد مبتلا به دیابت بیش از دیگران مستعد ابتلا به عوارض این نوع عفونتها هستند.